زۆربەی نەورۆزەکان بە بابەتێک یان زیاتر، ریشە و رەسەنایەتی نەورۆز و خاوەندارێتی مێژوویی کورد بۆ نەورۆز بەرگریم لە کوردبوونی نەورۆز کردووە.بەرگریکردنەکەم بەمەستی کەمکردنەوەی کاریگەری گروپگەلی سەر بە جەنگی تایبەتی داگیرکەران بوو.چیتر ئەمە بە پێویست نازانم.ساڵانێکە لەکوێ کورد هەبێت، لەوێ نەورۆز بەو پەڕی شکۆمەندی خۆی هەیە.هەر لە ناو هۆزەکانی لەک و کەلهوڕ، سنوورەکانی دیزفوڵ و خوڕەمئاوای ئەو پەڕی باشوری رۆژهەڵات، هەتا ورمێ و ئەستەنبوڵ و شێخ مەقسودی حەڵەب و تەنانەت عەفرینی داگیرکراوی ئەو پەڕی باکوری رۆژاڤای کوردستان، بە ملیۆنان کورد دووبارە نەورۆزیان کردەوە ناسنامەی کورد.کەم گوندەوار و شارۆچکە و شاری رۆژهەڵات و باکور و رۆژاڤا هەیە بەرگی نەورۆز نەپۆشێت.رەنگە نەورۆزەکانی جاران نەورۆز هەروا ئاهەنگی ئاگرێک و داستانی کاوە و زوحاکێک و مژدەی هاتنەوەی بەهار و ژیانەوەی سروشت بووبێت. نەورۆزی ملیۆنی ئێستا، گێڕانەوەی ناسنامەی کوردبوونە بۆ ملیۆنان کەس کە داگیرکەران ناسنامەی تری بەسەردا سەپاندبوون و دەبوایە لەمێژەوە حاشا لە کوردبونی خۆیان بکەن.نەورۆزی ئێستا، گێڕانەوەی ناسنامەی کوردستانی بوو بۆ ئەو دەیان گوندەوار و شارۆچکە و شارانەی کە ئەوی دی خاترجەم بوو کە لەجەستەی کوردستانی دابڕیوە.تەماشای ورمێ بکەن، تا ساڵانێک پێش ئێستاش تورکە ئازەرییەکان کاریان بۆ گەییشتن بە سنوورەکانی باکور و باشوری کوردستان دەکرد و بەرنامەیەکی شەیتانی بۆ گۆڕینی دیموگڕافی و بەتورک کردنی ناوچەکانی رۆژاواو و باشوری ورمێ دەکرد.ئەمساڵ لەنەورۆزدا کورد لە نمایشێکی نزیک بە چارەگە ملیۆنێک بە جلی ئاڵا و واڵاوە، ئەو خەونەی لەگۆڕ نا. لە سەد ساڵەی رابردوودا و بەهۆی ئیمکاناتی دەوڵەتییەوە تورکە ئازەرییەکان هەمیشە باڵادەست و غروور بوون. یەکەم جارە تورکەکان وا بە کەساسی و شپرزەییەوە و بە گۆپاڵێک و هاواری حەیدەر حەیدەر لەبەردەم بوونی کوردا دۆش دامێنن.عەفرین بەو هەموو برین و ئازرانەی خۆیەوە، لەم نەورۆزەدا بە فاشیزمی تورکی و عەڕەبی ئیخوانی گوت بۆ ئەبەد کوردستانیم.لە ئەستەنبۆڵ، ئەو ملیۆن کوردەی ناو جەرگەی شار، کەدەبوایە تورک بن و ئاماژەی گورگەبۆرە بەرز بکەنەوە، لەم نەورۆزەدا گورگەبۆرەکانیان خستبووە کولانەکانیانەوە و بۆ یەکەم جاریش غرووری تورکەکانییان بەرامبەر کورد تێکشکاند و ناچار بە داوای لێبووردنی کردن.چیتر نەورۆز پێویستی بە بەرگریکردنی ئێمەومانان نییە، ئەوە ئێمەیین پێویستیمان بە پیرۆزی نەورۆز و بڵێسەی ئاگرەکەی هەیە.

ئارام رەفعەت

چیدی بەرگری لە نەورۆز ناکەم

چەند سەرنجێک لەسەر پەیامەکەی ئۆجەلان و لێکەوتەکانی.&nbsp; یەکەم،گرنگ نییە ئیمڕاڵی چی گۆت، گرنگە قەندیل چی دەڵێت. ئیمڕاڵی خاوەنی قسەیە و&nbsp;قەندیلیش خاونی کردار. لەنێوان ئەهلی قسە و کرداردا، ئاشکرایە بڕیار لەدەست کێدایە. دووەم،&nbsp;گرنگ نییە ئیمڕاڵی و قەندیل چی دەڵێن، گرنگە ئەنقەڕە چی دەڵێت. لانی کەم، لەدەورانی ئۆزاڵ و لە رۆژی بەقەندیل کردنی تەڤگەری چەکداری باکورەوە، کە یەکێتی وپارتی رۆڵی خراپیان لەمەدا بینی، تا ئێستا، وە بەتایبەتیش دوای گیرانی ئۆجەلان، موبادەرە یان دوگمەی شەڕ و ئاشتی&nbsp;حەسرەن بەدەست ئەنقەڕەوە بووە نەک قەندیل و ئیمڕاڵی. ئەمجارەش، ئەوە تورکەکانن کە بڕیار دەدەن پەنجە لەسەر دوگمەی شەڕ دابنێن یان ئاشتی.&nbsp; بەداخەوە، دوگمەی ئاشتی دەستی تورکەکان لەگەڵ کورد لە دامەزراندنی کۆمارەکەیانەوە لەکار&nbsp;خراوە&nbsp;و پێدەچێت هەرواش بمێنێت. سێیەم،قەندیل چی دەڵێت…؟پێشوەختە و سێ هەفتە پێش ئێستا قەندیل لە سەر زاری قەرەیەڵان لە سەر بنەمای چوار خاڵدا پابەندنەبوونی خۆی بە پەیامە چاوەڕوانکراوەکەی ئۆجەلان راگەیاند: خاڵی ١:ئۆجەلان ئازاد نییە و ئازادی ئۆجەلان پێشمەرجی پابەندبوونی پەکەکەیە بەهەر بڕیار و پەیامێکی ئۆجەلانەوە. خاڵی ٢: پەیامی ئاشتی تورکەکان جێی متمانەی کورد نییە و دەبێت تورکەکان زەمینەی ئەو متمانەیە دروست بکەن. خاڵی ٣:کورد و تورکەکان لەزاپ لەجەنگێکی دەستەویەخەدان و ئەگەر جەنگ&nbsp;نەوەستێت ئاشتی و چەکدانان تەسلیمبوونە. خاڵی ٤:گەریلا هێزێکی عەقیدەیی خۆبەخشە&nbsp;و بە قسەی من و ئۆجەلان چەک دانانێن.&nbsp; ئەوەی سەرەوە هەڵوێستی قەندیلی سێ هەفتە پێش پەیامەکەی ئیمڕاڵییە.&nbsp;&nbsp; لەم سێ هەفتەیەدا بچوکترین گۆڕانکاری ئیجابی لە سیاسەت و مامەڵەی دژەکوردانەی تورکەکەکان روینەداوە و بۆیە چاوەڕوانیش ناکرێت بچوکترین گۆڕانکاری لەم هەڵوێستەی قەندیل رووبدات بەکورتی ئەوەی کە پەیوەستە بە کوردەوە، ئەوە گرنگ نییە ئۆجەلانی خاوەن قسە و پەیام چی گۆت، بڕیار و کردار بەدەست قەندیلە. چوارەم،تورکەکان چی دەڵێن و&nbsp;چیانگۆت؟ هیچ… وەک ئەوەی پەیامەکەی ئۆجەلان پەیوەست بێت بەدورگەی واق واقەوە، پەڕلەمان و حکومەت و میدیای تورکەکان لەئاست پەیامەکەدا، کەڕەی شەربەت ئاسا، کەڕ و&nbsp;لاڵن.&nbsp; ئەم کەڕ و لاڵییەی تورکەکان بۆخۆی دزێوترین و&nbsp;مەترسیدارترین پەیام و پیلانی داگیرکارانەیە. پیلانی&nbsp;خەڵەتاندنی&nbsp;کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و شەڕ خستنە ناو ماڵی کورد و بەتایبەتیش تەڤگەرەوە وە دەمەزەردکردنەوەی ئیگۆ و غرووری&nbsp;فاشیستانەی تورکەکان. هەتا تورکەکان وەک ئەم ٢٤ سەعاتەی رابردوو مامەڵەی داگیرکارانە، ئیستیعلایانە و مەغرورانە لەگەڵ کورد و تەڤگەرەکەی و رابەرایەتییەکەی مامەڵە بکەن، ئەوا گرنگ نییە ئۆجەلان چی گۆت و قەندیل چی دەڵێت.گرنگ ئەوەیە تورکەکان تا کەی گرەو لەسەر نەمانی کورد دەکەن و تاکەی وجودی کورد وەک کێشەی بونیادی تورکەکان دەمێنێتەوە.&nbsp; سەدەیەکە گەردیلەیەک گۆڕانکاری لەمەعدەنی تورکەکان رووینەداوە و پێناچێت وا زووش رووبدات.&nbsp;پێنجەم،&nbsp;ئایا پەکەکە ئاشبەتاڵ دەکات…؟ نەخێر…. هیچ زەمینەیەک بۆ ئاشبەتاڵی پەکەکە نییە.پەکەکە خاوەندارە و خاوەنی جوڵانەوە و سیستەم و موئەسەسات و کۆمەڵێک ناوەندی بڕیارە.&nbsp;خاوەنی هێزێکی عەقائیدیی و سیستەم و ئایدیۆلۆژیا و دۆز و&nbsp;پرسێکی رەوایە. پەکەکە خاوەنیشی هەیە وە خاوەنی پەکەکەش خانەوادەی دەیان هەزار شەهید و&nbsp;بێسەر و شوێن و سەدان هەزار زیندانی و ملیۆنان کوردن کە خۆیان و خانەوادەکانیان بوونەتە قوربانی جەبەڕوتی دەوڵەتی تورکەکان. ئێمەی باشوری چونکە ئاشبەتاڵ داخانی کردووین، بەردەوام&nbsp;تارمایی ئاشبەتاڵ وەک کابوسێک&nbsp;بەربینی گرتووین و هەموو جوڵەیەک بەئاراستەی چەکدانان، ناواقیعیانە، وەک ئاشبەتاڵ وێنا دەکەین، ناهەقیشمان نییە

گرنگ نییە ئۆجەلان چی گۆت

دوێنێ 2024/12/31،دورزییەکانی (درووزەکان)ی پارێزگای سوەیدا نەیانهێشت چەکدارەکانی جۆلانی بچنە هەرێمەکەیانەوە.ئەم هەڵوێستەی دورزییەکان پێمان دەڵێت، ئەوە بەتەنها کورد و رۆژاڤا نییە بەدوای شێوازێکی جودای ئیدارەدان و خۆسەریدا دەگەڕێت، بەڵکوو دورزییەکانیش هەمان خواستییان هەیە. ئەوانیش بەدوای شێوازێکی خۆسەریدان کە جارێکی تر نەبنەوە یەخسیری فاشیزمی عەڕوبە، جا چ عەڕوبەی بەعسی-عەلمانی بێت، یا ن عەڕوبەی ئەلقاعیدە -ئیخوانی.دورزییەکان بەگشتی تەعریبکراون، و موستەعڕەبن، بەڵام ناسنامەی دورزیان لەسەرووی ناسنامە عەڕەبییەکەیانە و ناسنامەی دورزی بە ناسنامەی سەرەکی خۆیانی دەزانن نەک ناسنامەی عاڕەبی.دورزییەکان لە عاڕەبی سوننە کراوەتر و مۆدێرنتر و خوێنەوارترن. نە ئایینەکەیان و نە ئاستی وشیارییان رێگەیان پێنادات، حوکمڕانییەک قەبووڵ بکەن کە چوارچێوە و فۆڕمەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئایدیۆلۆژیا و جیهانبینی ئیخوان و ئەلقاعیدە.ئەو دورزیانەی من لێرە لە ئوسترالیا دواندوونم، بەراشکاوی دەڵێن لەنێوان دەسەڵاتی جۆلانی و ئیسرائیلدا ئەوان ئیسڕائیل هەڵدەبژێرین.دورزییەکان لە سوریا و لوبنان و ئیسرائیل دەژین. هەرکام لە دورزییەکانی سوریا و لوبنان دۆخی دورزییەکانی ئیسرائیل بەباشتر و شایستەتر دەبینن لەو دۆخەی کە هەشتا ساڵە ئەوان لەو دوو وڵاتە ئەزموونی دەکەن.جۆلانی لەدوا پەیامیدا دەربارەی ستاتۆی رۆژاڤا، فیدرالیزم و لا مەرکەزی هاوتای دابەشکردنی سوریا وێناکردبوو و بەتوندی رەتی کردەوە. جۆلانی لەمەدا تازەکارییەکی نەکردووە و دەیان ساڵە ئێمە لەگەڵ ئەم گوتارە فاشیستییەی ئەسەد و سەدام و خامنەئی و ئەردۆغان راهاتووین. ئەوە جۆلانیی و فاشیزمی سوننەی سورییە کەدەبێت لەگەڵ ئەو واقیعە ڕابێن کە نەک هەر رۆژاڤا ناگەڕێتەوە بۆ دۆخی پێش شۆڕشی ١٩ی تەموزی ٢٠١٢ و جارێکی تر داگیرکەری سوری ناتوانێت بە ئاگر و ئاسن کورد بخاتەوە ژێر رکێفی خۆی وە خاک و سەروەت و سامانەکەی تاڵان بکات و شوناس و ئیرادە و کەلتوورەکەی غەسپ بکات، بەڵکو دەبێت جۆلانی و گروپە کاڵەکخۆرەکەی ئەو واقیعی تازەی ئەم کیانە دەسکردەی سوریا قەبوڵ بکەن، کە بێ تەقە تەسلیمییان کراوە. واقیعێک کە ئەوە تەنها کورد نییە، بەڵکو گروپی ئایینزادەی تریش، واتە ئەوە عەلەوی و دورزیەکانیشن کە هاوشێوەی کورد نایانەوێت جارێکیتر مەحکومی زیندانەکەی دیمەشق بن و ئەوانیش وەک کورد دەیانەوێت خۆیان ئیدارەی هەرێمەکانی خۆیان بکەن.ئایا عاڕەبە سوننە حاکمەکانی سوریا ئەم واقیعە تازەیە قەبوڵ دەکەن ؟

هەڵوێستەیەک لەسەر هەڵوێستی دورزییەکان

دەمیرتاش لەزیندانی داگیرکەرانەوە پەیامی سەرەخۆشی و هاوخەمی بۆ کوژرانی هەنییە دەنێرێت و پێ لەسەر دۆزە رەواکەی فەلەستینییەکان دادەگرێت.پرسیارەکە ئەوەیە، ئەگەر دەمیرتاش یان هەر سەرکردەیەکی دیاری تەڤگەری باکور، لە وەزنی ئیسماعیل هەنییە، و ەبەهەمان شێوەی ئەو لەلایەن رژێمی ئەردۆغانەوە شەهید بکرایە، هەنییە یان سەرانی تری حەماس چ پەیامێکییان دەبوو...؟پەیامی سەرەخۆشی و هاوخەمی بۆ گەلی ژێردەستەی کورد و پێداگرتن لەسەر دۆزە رەواکەی؟ یان....پەیامی پیرۆزبایی و دەسخۆشی بۆ ئەردۆغان....؟هەنییە و سەرانی حەماس لە عەفرین و سەرێکانی و گرێسپی تاقیکراونەتەوە و هاودڵی و ئیعجابی ئەوانمان بەرامبەر ئەردۆغان بینییوە و ئەگەر هەنییە نەکوژرایە رەنگبوو مانگی داهاتوو وەک پاڵەوانێک لە پەرلەمانی تورکەکان بەچەپڵەرێزانەوە پێشوازی بکرایە.هەر ئەوەنا...رژێمی خامنەئی لانی کەم هێندەی سەرجەم ئەو فەلەستینییانەی کە بەدەستی ئیسرائیل کوژراون، عاڕەبی سوننەیان لە سوریا کوشتووە، کە زۆرێکییان هاوفیرقەی ئیسماعیل هەنییە بوون.بەڵام، هەنییە بەسەر دەرییایەک خوێنی سورییەکاندا باز دەدات و دەبێتە نزیکترین هاوپەیمانی رژێمەکەی خامنەئیی و تایبەتیترین دۆستی ئەو.لێرەدا پرسیارە جدییەکە ئەوەیە، ئەخلاقی سیاسی دەمیرتاش یان پراگماتیک و مەکیاڤێلییەتی هەنییە و سەرانی حەماس...؟وردتر بڵێم، ئایا پێویستە سیاسەت بە ئەخلاقەوە ببەسترێتەوە، یان هاوشێوەی جیهانی سەردەم، لەوانەش سەرانی حەماس، پراگماتیکیانە و لەدەرەوەی کایەی ئەخلاقدا سیساەت بکەین...؟بەواتایەکی تر، ئایا کورد لەروانگەی ئیمانوێل کانت و جۆن راوڵز سیاسەت بکات و داکۆکی لە پرەنسیپە ئەخلاقی و دادپەروەرییەکان لە سیاسەتدا بکات، وەک سەلاحەدین دەمیرتاش دەیکاتیان...کورد تێزەکانی ماکیاڤیلی و دەبێت سەرنجمان لەسەر دەسەڵات و پراکتیکییەت بێت نەک ڕەچاوکردنی ئەخلاقی، یان وەک کارل شمیت دەڵێت سیاسەت جیاکردنەوەی دۆست و دوژمنەڕەچاوکردنی ئەخلاقی لە مانەوە و دەسەڵاتی دەوڵەتدا لاوەکییە.دوا پرسیار ئەوەیە...ئەگەر پێمان وابێت ئێمە جیاوازترین و دۆزی ئێمە رەواترە و دەبێت ئێمە ئەخلاقییانە سیاسەت بکەین، ئایا لەم جیهانەدا کە لەسەر بەنماکانی ریاڵ-پۆلتیکدا دامەزراوە و براوە ئەوانەن کە وەک هێنری کیسینجەر بەرژەوەندییە ستراتیژی و نەتەوەییەکان دەخەنە سەرووی پێوانە ئەخلاقی و مۆراڵییەکان، کوردێکی لاکەوتەی ژێردەستەی بێ دەوڵەت دەتوانێت چ شتێک ئیزافەی ئەخلاقی سیاسی بکات؟هەڵبەت لەوە گەڕێن کە دەتوانێت چ دەسکەوتێک لە ئەخلاقی سیاسی هەڵکڕێنێت.&nbsp;

بابەتەکانی ئارام رەفعەت

چیدی بەرگری لە نەورۆز ناکەم

گرنگ نییە ئۆجەلان چی گۆت

هەڵوێستەیەک لەسەر هەڵوێستی دورزییەکان

پرسی ئەخلاق و سیاسەت: لەپەراوێزی پەیامە هاوخەمییەکەی دەمیرتاشدا