چەمكی پێویستی لە فەلسەفی ماركسیزمدا بابەتێكی میتافیزیكی نییە، بەڵكو چەمكێكە لە ڕێڕەوی یاسا بابەتییەكانی پەرەسەندن لە ماتریالزمی مێژوویی‌و، لە چوارچێوەی یاسا بابەتییەكانی شوناس‌و پەرەسەندنی كۆمەڵگە‌و، لە كرۆكی بزاوتی دیاردە كۆمەڵایەتییەكان گرنكی بوونی دەردەكەوێت. چەمكی پێویستی لە هەر كۆمەڵگەیەكدا ڕەنگدانەوەی بنیاتی هێز‌و پەیوەندییەكانی بەرهەمهێنان‌و ناكۆكییەكان‌و بابەتی ململانێی چینایەتییە‌و، بەم جۆرەش بابەتی پێویستی لە سایەی بزاوتی ناكۆكییە چینایەتییەكان دەخوڵقێت.
هەر لە چوارچێوەی ئەم دیدە بۆ پێناسەكردنی چەمكی پێویستی، بابەتی پێویستی مێژوویی بە حزبیبوونی چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی بیروبازو لە ماركسیزمدا، بنەمای بنیاتنان‌و بوون‌و دامەزراندنی حزبی چینی كرێكارە، كە هەندێ جار لە ئەدەبیاتی ماركسیزمدا بە ناوی چەمكی پارتی شۆڕشگێر، یان پارتی پێشڕەو هاتووە.
لێرەشدا پرسیار ئەوەیە بۆ حزبیبوونی چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی بیروبازو، و بوونی ڕێكخستنی سیاسی پێویستە، واتە حزب بۆ ئەو چینە، نەك تەنیا ڕێكخستنی ئابووری وەك كۆمەڵگا‌و سەندیكاكان؟
ڕەنجدەرانی بازو بریتین لە پرولیتاریای بواری پیشەسازی‌و كشتوكاڵی‌و بواری خزمەتگوزارەییەكان، ئەوانەی كە بەرهەمهێنەرانی ڕاستەوخۆن بەڵام خاوەنی ئامرازی بەرهەمهێنان نین.
ڕەنجدەرانی بیریش بریتین لە ڕۆشنبیران‌و تەكنیككاران‌و مامۆستایان‌و كارمەندان‌و شارەزایانی بواری مەعریفی‌و، كاری تێكڕای ئەم چین‌و توێژانە بەشێكە لە میكانیزمی بەرهەمهێنانی سەرمایەداری.
پەرەسەندنی میكانیزمەكانی بەرهەمهێنانی سەرمایەداری لە سەدەی بیستویەكەمدا، جگە لەوەی یەكبوونی ڕەنجدەرانی بیروبازوی لە پرۆسەی بەرهەمهێنان نزیككردۆتەوە، دیاردە نوێكانی كۆمەڵگای سەرمایەداری هاوچەرخ ناوەندێكی پەراوێزخراوی فراوانی بەرهەمهێناوە، كە هاوپەیمانی ئۆرگانیكی چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی بیروبازوون.
دەگەڕێنەوە بۆ پرسیاری سەرەكی: بۆچی لە ماركسیستدا بە حزبیبوونیان پێداویستییەكی مێژووییە؟
ئەم پرسیارە بە جۆرێكی دیكە ئەوەیە بۆچی بوونی حزبی شیوعییمان پێویستە؟
مامەڵەكردن لە گەڵ چەمكی پێویستی بابەتێكی ئارەزوومەندانەی زاتییە نییە، بەڵكو ئەم پێویستییە ئاكامێكی لۆجیكی شوناس‌و سروشتی ململانێ لە سایەی سەرمایەدارییە.
سەرمایەداری كاردەكات بۆ ئەوەی چینی كرێكار لەتكات‌و، كاری دەستی‌و بازوویی لە كاری هزری‌و بیر جیاكاتەوە‌و، ئەمە جگە لە بوارەكانی دیكەی چەوساندنەوە لە مافی ئابووری‌و كارایی‌و بەشداری سیاسی ڕاستەقینە لە بابەتە گشتییەكانی تایبەت بە دەسەڵات سیاسی‌و ئاراستەی سیاسەتی ئابووری‌و كومەڵایەتی.
بۆ وەڵامدانەوەی ئەم هێرشەی سەرمایەداری چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی بیروبازو، بێ ڕێكخستنی سیاسی‌و دامەزراندنی حزبی سیاسی هەست بە بوونی هێزی خۆی ناكات‌و، هەڵگری كۆمەڵایەتیی گۆڕانكاری بۆ كۆناكرێتەوە.
لێرەدا بنیاتنانی حزبی سیاسی گۆڕانكاری لە چینی كرێكار دەكات بۆ ئەوەی ببێتە چینێك بۆ خۆی، واتە خودی بەرژەوەندییە بنەڕەتییەكانی‌و، ئەنجامدانی ئەو پەیامە مێژوییەی، كە تێكۆشان لە پێناویدا دەكات، پەیامی نەهێشتنی چەوساندنەوە‌و بنیاتنانی سوشیالزم.
دووەمین هۆكاری پێداویستی حزبی چینی كرێكار باوەڕبوونە بە ململانێی چینایەتی، كە یاسایەكی بابەتییە لە ماركسیزم، بەڵام لە هەمان كاتدا شۆڕش‌و گۆڕانكاری كۆمەڵایەتی بێ كاری هوشمەندانە نایەتە دی. كاری هۆشمەندانەی لە ئاكامی خۆڕسكی‌و لە خۆڕا نایەتەدی‌و، پێویستە بە ناوەند‌و سەركردایەتی‌و ڕێكخستن‌و بەرنامە‌و تیۆر هەیە. واتە حزبی سیاسی و، جوڵانەوەی شۆڕشگیری بێ تیۆری شۆڕگێری ئەنجام نادرێت. تێكڕای ئەم بابەتە گرێدراوانە بە یەكتر، پێویستی حزب دەسەلمێنێت وەك ئامرازێك بۆ گەڵاڵەكردنی یەك پرۆژە بۆ چینی كرێكار‌و ڕەنجدرانی بیروبازو لە چوارچێوەی ناكۆكییەكانی هەر كۆمەڵگایەك لە قۆناغێكی مێژوویی دیاریكراودا.
هەڵبەتە تێكۆشان لە سایەی ناكۆكییەكان پێویستی بە كاری رێكخستنی بە كۆمەڵ‌و هێزی سیاسیی یەكگرتوو، بەرنامە‌و پرۆژەیەكی چینایەتی بۆ گۆڕانكاری كۆمەڵایەتی هەیە.
ئەگەر بگەڕێنەوە بۆ بابەتی پێداویستی حزبی چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی لە كوردستان، ئەوا دەبێ دان بەوەدا بنێن، كە نیشتمانی ئێمە لە دەرەوی یاساكانی مێژوودا نییە‌و، لە ناكۆكی‌و ململانییەكان‌و شێوازە جۆراجۆرەكانی چەوساندنەوە بەدەر نییە.
بە هەمان شێوە ڕیزبەندی چینایەتی‌و دابەشبوونی چینەكان لە سەر بنەمای سامان‌و شوێنیان لە خاوەندارێتی ئامرازەكانی بەرهەمهێنان بوونی هەیە.
هاوكات لەگەڵ بوونی چەوساندنەوەی مێژوویی لە بواری نەتەوەیی‌و بوونی ئەركی نیشتمانی، كە خۆی لە مافی بڕیاردانی چارەنووسی گەلی كوردستان دەبینێتەوە‌و، بوونی دیاردەكانی چەوسانەوە‌و ناعەدالەتی‌و پێشێلكردنی ئازادیەكان‌و زەوتكردنی مافی ژنان، ناكۆكی‌و ململانێی چینایەتی، كە خۆی لە نابەرامبەری و نا یەكسانی بەرجەستە دەبێت لە ئارادایە.
بەم جۆرە كاتێك باس لە پێوەرەكان سەبارەت بە پێداویستی بوونی حزبی چینی كرێكار لە كوردستاندا، وانە حزبی شیوعی كوردستان دەكەین، ناكرێ بابەتی بەشداری یان بەشدارینەكردن لە هەڵبژاردن‌و، كەمی یان زۆری دەنگ لە هەڵبژاردنەكاندا پێوەری باسكردنی پێداویستی بوونی حزب بێت.
ئەم قسەیە مانای ئەوە نییە، كە حزبی شیوعی بە كەموكوڕی یان شكستی لە بوارێكی كاركردن قایلبێت‌و بە ئاسایی وەریگرێت. گومان لەوەدا نییە، كە حزب هەردەم دەبێ بە شێوەیەكی ڕەخنەگرانە هەڵسەنگاندن بۆ بوارەكانی كاركردن‌و میكانیزمی گەیشتن بە جەماوەر‌و، كاراكردنی چالاكییەكانی‌و، قوڵبوونەوەی ڕەگی حزب لە نێو كرێكاران‌و ڕەنجدەران‌و، فێربوون لە ئەزموونیان‌و، ڕێكخستنەوەی چالاكییەكانی لە بواری سەندیكا‌و رٍێكخراوە پیشەییەكان‌و، گرتنەبەری سیاسەتی كرانەوە‌و واقعیبوون لە سیاسەتی هاوپەیمانی‌و، بنیاتنانی چەتری هاوبەشی چەپی كوردستان‌و، بایەخدان بە بابەتی بەشداریكردن لە هەڵبژاردنەكاندا بكات، بەڵام ناكرێ پێداچوونەوە بواری پێداویستیبوونی حزبی شیوعی كوردستان بگرێتەوە، چونكە هەر گومان لە بوونی پێداویستی حزب‌و، گۆڕانكاری لە شوناسی، تەنیا ڕێكخستنێكی دیكەی بە هەمان شوناسی حزبە سیاسییەكانی دیكەی كوردستان لە گۆڕەپانی سیاسیدا زیاددەبێت‌و، ئەو هەنگاوەش خۆگونجاندنە لە گەڵ گەمەی بۆرژوازیانەی ژیانی سیاسی‌و، كۆكردنەوەی ئامانجی ئەندامی حزب لە ڕێكخراوەیە تەنیا لە كورسی پەرلەمان‌و، فەرامۆشكردنی پەیامی ڕۆژانەی تێكۆشان بۆ ڕووشنفیكری‌و مۆدێرنەسازی‌و عەلمانیەت‌و مەدەنیەت‌و، ئەركە نیشتمانییەكان كە چینی كرێكاران و ڕەنجدەران بە شێوەیەكی دڵسۆزانە ئەنجامیان داوە‌و، جگە لە بەرژەوەندییەكان‌و پێداویستییەكانی ژیانی جەماوەری زەحمەتكێش‌و، داكۆكی لە ئازادییەكان‌و مافی مرۆڤ‌و مافی ژنان.
چینی كرێكار‌و ڕەنجدەرانی بیروبازو، سەرجەم زەحمەتكێشانی كوردستان پێویستییان بە بوونی حزبی شیوعی هەیە، كە دەڕبڕی عەقلی گشتی سەرجەم هەڵگرانی پرۆسەی گۆڕانكاری كۆمەڵایەتی بێت‌و، دەڕبڕی ئیرادە‌و خواستی چینایەتی بێت‌و، وەڵامی پرسیارە ئاڵۆزەكانی كۆمەڵگە بداتەوە‌و، بەشداری لە تێكۆشان بۆ ئەركە نیشتمانییەكانی ئەم قۆناغە بكات‌و، بەم جۆرە بەردەوامبوونی حزبی چینی كرێكار، جگە لەوەی چوارچێوە‌و دامەزراوێكی ڕێكخراوەیی‌و ڕێكخستنێكی جەماوەرییە، ئامرازێكی داهێنەرانەی مێژووییە، كە پێویستە بوونی بپارێزرێت‌و، گومان لە پێداویستبوونی نەكرێ‌و، هەر گومانێكیش لە پێداویستی بوونی حزب‌و بیركردنەوە لە نموونەیكی دیكەی بنیاتنانی ڕێكخستنی سیاسی دەستبەردانە لە ماركسیزم.