کۆبوونەوە و کۆنفڕانس و نمایش و لێدوانی سەرکەوتن و وتاری ڕازاوە و بریقەدار هەمان ئەو بەڵێنانەی کە زیاتر لە ١٥ ساڵە دووبارە دەبنەوە، لە لێشاوی &nbsp;پلاتفۆرمی میدیای حزبیدا دەنگ دەدەنەوە کە خەریکە پەرەدەسەنن و بەرهەم دەهێننەوە، لە داھاتی گشتییان لێیان سەرف دەکرێ.ئەو وتارانەی کە بەهۆی پاشەکشە و ئاڵانگاری و دابەزینی ڕۆڵی سیاسی و ئابوورییەوە نەگۆڕدراون، نە بەهۆی دابەزینی ناوەندی بڕیار و پێگەی پاشاباز و هاوبەش و یاریزانی چارەنووسساز لەسەر زەوی، بۆ بوون بە، لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، بینەرێک بۆ دیمەنەکە.هیچ شتێکی نوێ لە کوردستاندا نییەدیدار و لێدوانی هەمان لایەنەکان، بە هەمان دەستەواژە و دروشمی ناسیۆنالیستی هەڵئاوساو...هەمان کۆنتێکست و ڕێباز و پێشەکی و بابەت و پێشەکی و وشە و زاراوە.هەموو شتێک وەک خۆیەتی کە ٢٠ ساڵ لەمەوبەر ڕاگەیەندرا:-دەستەواژەی کۆپیکراو کە بەزەحمەت دەگۆڕێت: "کۆبوونەوە و بەریەککەوتنی بەرهەمدارمان ئەنجامدا، کە تێیدا زمانی دیالۆگ و گیانی برایەتی و بەرژەوەندییە نەتەوەییەکان زاڵ بوو، لەسەر ڕێگای چارەسەرکردنی قەیرانەکان لە خزمەتی خەڵکی ناوچەکەدا".بەڵێن، بەڵێن، بەڵێن...وە مژدە خۆشەکە بەردەوامە، حکومەتێک کە بەم زووانە پێکدێت، یەکگرتوو دەبێت، بەهێز دەبێت، بناغەیەکی تۆکمەی هەبێت، خزمەت بە میللەت دەکات، و خزمەتگوزاری هەمەلایەنە و فرەیی پێشکەش دەکات... حکومەتێکی بنیاتنانەوە، خۆشگوزەرانی، دادپەروەری، یەکسانی، و گەشەپێدانی هەمەلایەنە.بەڵێنی ڕێککەوتننامەی چاکسازی نوێ و مێژوویی و هەمەلایەنە کە کۆتایی بە قەیرانە هەڵپەسێردراوەکان دەهێنێت و هەڵەکانی ڕابردوو نەهێڵێت و سیاسەتەکانی داهاتوو هەموار بکاتەوە و هەرێم یەکبخات.بەڵێن بە ماندوو و نەخۆش و دەستلەکارکێشانەوە لە ناوەوە... و تەنانەت بەڵێن بە دەرەوە، بە شوانی نێودەوڵەتی ئامۆژگاری یەکێتی.به ڵام هیچ شتێکی نوێ له سه ڕ زه وی جگه له ململانێی به ڕژه وه ندییه حزبی و فراکسیۆنه ییه کان، له هه موو گۆشه یه ک و له هه موو پلاتفۆرمێک و له هه موو پێکهاته و بنه ما و ورده کاری و پێکهاته یه کدا نییه .ململانێیەک کە هەندێک جار بەهۆی پێویستییەکانی ڕەوتی ڕووداوەکانەوە کەم دەبێتەوە، و لە کاتەکانی دیکەشدا بەردەوام دەسوتێت.بەڵام هیچ شتێک لە سەرووی ئەو بەرژەوەندییانە نییە!هیچ شتێکی نوێ لە هەرێمی کوردستاندا نییە، کە دەکەوێتە ناوەڕاستی هێڵە ململانێکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستێکی گۆڕاودا، کە بەهۆی ململانێی ئابووری و سیاسی و ئەمنیی ناوچەیی و نێودەوڵەتییەوە دڕاوە.هیچ شتێک نییە بۆ پێداچوونەوە و چاکسازی و گۆڕانکاری بوەستێت!دابەشکردنی ئیمتیازات لە نێوان سەرکردەکانی ئەو دوو بەشە لە باشترین حاڵەتدا بەردەوامە.ڕێککەوتنە داراییەکان لە پێشکەوتندان، بەلەمی حزبیش بە کەشتیدان... و وەبەرهێنان و گرێبەست و گرێبەستکردن، هەروەها پێدانی مووچە، هیچ شتێک نییە کە نیگەرانی بکەیت.نە پاڵەپەستۆ کراوە و نە پاڵەپەستۆ کراوە.هیچ شتێکی نوێ نییەشەش مانگ دوای هەڵبژاردنی ٢٠ی ئۆکتۆبەری ٢٠٢٤ و دوای نزیکەی دوو ساڵ لە ئامادەنەبوونی تەواوەتی پەرلەمانی کوردستان لە گۆڕەپانەکەدا (لە ٣٠ی ئایاری ٢٠٢٣ەوە).دوای چەندین ساڵ دواخستنی یاسادانان و نەبوونی چاودێری و لێپرسینەوە نەکردن.دوای دە ساڵ لە دوایین بودجەی دارایی کە پەرلەمان پەسەندی کرد.دوای دابەشکردنی دیفاکتۆی هەرێم بۆ دوو ئیدارەیی، بە دوو ئامێری ئەمنی و پێکهاتەی سەربازی نیمچە جیا، پێکهاتەیەکی دارایی دابەشکراو، داهاتی سنووری کە ناگاتە وەزارەتی دارایی، هەروەها ئاژاوەی گەورە لە کۆکردنەوەی ڕسومات و بابەتی هاوشێوە لە دەروازە سنوورییەکان و خاڵە ئەمنی و بازرگانییەکان لەلایەن حزبەکانەوە بەڕێوەدەبرێت.دوای ساڵانێک لە دەسەڵاتێکی دادوەری کە بە شەڕی ناوخۆیی حزبی و دووبەرەکی تووشی ئازار بوو.دوای سێ دەیەی تەواو لە حزبایەتی زاڵ بەسەر هەموو گۆشە و وردەکارییەکدا، حزبایەتی زاڵ بوو لە هەموو کەرتێکدا: پەروەردە، زانکۆ، تەندروستی، پەروەردە، ژینگە، کولتوور، پیشەسازی، وەبەرهێنان... و لە سایەی غیابی سیستماتیکی دامەزراوە یەکگرتووەکان، سەندیکاکان (کە زیاتر لە دە ساڵە هەڵنەبژێردراون)، کۆمەڵگەی مەدەنی (کە لە حزبایەتیدا نوقم بووە)، و لەگەڵ دابەزینی بەردەوامی میدیای ئازاد (سووتەمەنی بە توندی بەهۆی شەپۆلی دابەزینی دیموکراسی و مافە مەدەنییەکان و ئازادییەکان لە ئەمریکا و بەشێک لە ئەوروپا).هیچ شتێک نییە کە خەمی لێ بخۆیت....لە ڕاستیدا هەموو لێدوانەکانی سەرکردەکان هیوا دەبەخشێت.هەموو گەشتە دیپلۆماسییەکانیان و وێستگە ناوخۆییەکانیان... دەڵێن شتەکان سەلامەتن و دۆخەکە پێشکەوتوو و سەقامگیرە.هیچ شتێکی نوێ نییەماوەی سی ساڵە هەردوولا باس لە ستراتیژی یەکخستنی حکومەت و ئاسایش و پێشمەرگە و داهات و دەروازە سنوورییەکان و پلە دادوەرییەکان و قەوارە دامەزراوەییەکان دەکەن.سی ساڵ، بەبێ دەستوورێکی حوکمڕان، بەبێ یاسای ڕێکخراوەیی دامەزراو، بەبێ پێکهاتەیەکی گشتگیری دیموکراسی و تەنانەت هەڵبژاردنی خولیی نەبوو.ڕاستە....بەڵام لە پەیڕەوی ناوخۆی دەسەڵاتدا، هیچ شتێک نییە کە خەمی لێ بخۆیت.هیچ شتێک لە قەوارەی کوردستاندا شایەنی ئەوە نییە کە جەماوەری ڕۆشنبیران و سیاسەتمەداران لێی بکۆڵنەوە: ڕۆشنبیرانی گەمارۆدراوی مووچەی کارە حیزبییەکانیان، و سیاسەتمەدارانی گیرۆدەی نائومێدی، بێدەنگکردنی ئیمتیازات، یان کۆت و بەندکراوی هەستکردن بە بێهودەیی؛ هەستێک کە هەرێم بە سنووردارکردن، چوارچێوە، دووانەیی، خولگەی ململانێ، ئیرادەی یاریزانانی ناوچەکە و ئاستەنگە حەتمیەکانی شکست بەڕێوەدەچێت.هەستێکی گەشەسەندوو، لەگەڵ داڕمانی بەها لیبراڵەکان لە ئەوروپا و ئەمریکا و لە سێبەری دەرەوەیەکی لاواز و بێ دینامیکی و دەرەوەیەکی ناوچەیی چەسپاو و قازانجخواز.هیچ شتێکی نوێ نییەسەرەڕای ململانێ و دووبەرەکییەکان، جومگەکانی لاوازی و شکاوی... هیچ شتێک لە فەرمانگەکانی دەسەڵاتدا نییە داوای نیگەرانی بکات... بۆ پێداچوونەوە و گۆڕانکاری.کێشەکە چییە، ئەگەر حکومەتێکی یەکگرتوو، پەرلەمانێکی ڕاستەقینەی چاودێری و یاسادانان و لێپرسینەوە لە خەڵک، دامەزراوەی گشتی هەمەلایەنە، پێکهاتەیەکی دادوەری تۆکمە، سەندیکا و فیدراسیۆنەکان، کۆمەڵگەیەکی مەدەنی پاڵپشت، پەروەردەیەکی پێشکەوتوو، میدیایەکی ئازاد، پرۆسەیەکی دیموکراسی نەرم، ئازادی و مافە پارێزراوەکان، دادپەروەری و یەکسانیتان نەبێت؟کێشە چییە ئەگەر ستراتیژێکتان نەبێت بۆ بیناسازی و گەشەپێدانی بەردەوام، ئابوورییەکی ڕاستەقینە، پیشەسازی، کشتوکاڵ و بەرهەمهێنان، هەربۆیە کێشەکە ئەوەیە ئەگەر هەلی کار نەبێت، هەلی بەرهەمهێنان و گەشەپێدان نەبێت....؟کێشەکە چییە ئەگەر لە ناوەڕاستی شەڕی ڕانەگەیەندراو یان نزیکدا بیت؟شتەکان باشن... ژیان ئاساییە... تەواو ئاساییە... و هیچ شتێک نییە پێداچوونەوەی بۆ بکەین... بۆ سترێس و هۆشداریدان لەوەی کە دێت؟هیچ شتێک پێویست ناکات یەک حکومەتی دەسەڵاتدار و سەرکردە هەبێت.هیچ شتێک نییە ڕیزەکانی کورد لە یەک بەرەدا یەکبخات، لە هەولێر و بەغدا.گەڕاندنەوەی هاوسەنگی و شەراکەتی لەدەستچوو لە بەغدا زۆر گرنگ نییە.دووبارە وروژاندنی پرسی ناوچە جێناکۆکەکان، دەستووری دەسەڵاتدار، ئەنجومەنی فیدراڵی غیابی، دادگای فیدراڵی مشتومڕاوی و یاسا ستراتیژییە وەستاوەکان.هیچ شتێکی گرنگ نییەهەموو ئەو ڕێبازە باوەی لە کوردستاندا هەیە بۆ پێشهاتە گەورەکانی ناوچەکە، کە هەندێکیان دەرفەتیان خستۆتە بەردەم قەوارەی کوردی بۆ هەڵسانەوە و بەهێزکردنی پێگە و بوونی خۆی و تەنانەت ڕاستکردنەوەی ڕەوتی دەوڵەتی عێراق... هەموو ئەم ڕێبازە دەڵێن: هیچ گرنگ نییە... هیچ شتێک داوای وەستان و پێداچوونەوە و دەستپێکردنەوەی دووبارە ناکات.خەڵک ماندوو بووە.. و تەنها ئەوەی چاوەڕێی ئەوەن لە کۆتایی هەر مانگێکدا مووچەکانیان وەربگرن.وە حاکمە گەورەکان، هیچ فایلێک نیگەرانیان ناکات!شتەکان باشن... و دابەشکردنی ئیمتیازاتی دەسەڵات بەبێ هیچ ناکۆکییەکی بنەڕەتی، و بە باشترین شێوە بەرەوپێش دەچێت.وە پێگە و شوێنە بەرزەکان لە ژێر کۆنتڕۆڵدان.هەموو شتێکی تر گرنگ نییە.ڕووناکی: لەگەڵ هەر دانیشتنێکدا ڕۆڵی پەرلەمانی کوردستان زیاتر و زیاتر دادەبەزێت، لەگەڵ کاندیدکردنی کەسایەتیی لە پۆستە سەرکردایەتییەکانی دەرەوە و هەڵبژاردنی کەسایەتی خێڵەکی و کۆمەڵایەتی کە هیچ ئەزموونێکیان نییە. ماوەی شەش مانگە نوێنەرانی هەڵبژێردراوی خەڵک، کە هیچ هەڵوێستێکیان لەسەر ئیفلیجی پەرلەمان و دواکەوتنی پێکهێنانی حکومەت نەبووە، بەبێ ئەوەی بەشداری یەک دانیشتنی دەوام بکەن، مووچەکانیان وەردەگرن.سپۆتلایت: دوای شەش مانگ لە هەڵبژاردنەکان، سەرکردەکانی هەردوو پارتی دەسەڵاتدار هێشتا بە جددی گفتوگۆیان لەسەر دابەشکردنی پۆستەکانی سەرکردایەتی نەکردووە، هەروەها چارەسەری گرنگترین ناکۆکیەکانیان نەکردووە. لە دوایین بەیاننامەی هاوبەشدا هاتووە: "لە میانی کۆبوونەوەکەدا کە لە کەشێکی دۆستانە و ئەرێنیدا بەڕێوەچوو، هەنگاوەکانی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەت تاوتوێ کرا، هەنگاوی ئەرێنی و پێشکەوتنی باشیش هەبوون. کۆبوونەوەکان لە چەند ڕۆژی داهاتوودا بەردەوام دەبن".

بابەتەکانی سامان نوح

لە کوردستان چی دەگوزەرێت؟