ماوەیەکە دادگای فیدراڵی بڕیار لە دوای بڕیار دەرهەق بە هەرێمی کوردستان دەردەکات. ئایا دادگای فیدراڵی دژی هەرێمی کوردستانە و پیلانێکی سیاسی جێبەجێ دەکات یان بیانوی بەدەستەوە داوە؟دەستوری عێراق ئەو گرێبەستە کۆمەڵایەتی و یاساییە کە بەدەنگی گەلانی عێراق بە گەلی کوردستانیشەوە پەسەند کراوە. بەپێی ئەو دەستورە سیستمی فەرمانڕەوایی عێراق ڕێکخراوە و لەو چوارچێوەیەشدا بەشی هەر زۆری مافەکانی گەلی کوردستان دەستەبەر کراون.&nbsp;بێگومان گەلی کوردستان مافی خۆیەتی لەوەش زیاتری هەبێ، بەڵام لەهەلومەرجەکانی نووسینەوە و پەسەندکردنی دەستور هەر ئەوندەمان پێهەڵکڕێندراوە. هەرچەندە مافە دانپیاندراوەکانیشمان نەکەم و نەبێ بایەخن، بەڵام بەداخەوە هەموویان جێبەجێ نەکراون. بێگومان ئۆباڵی جێبەجێ نەکردنی زۆر لە ماددە و بڕگەکانی دەستور لەناویشیاندا ئەوانەی پەیوەندیان بە مافەکانی گەل و هەرێمی کوردستانەوە هەیە دەکەوێتە ئەستۆی دەوڵەتی فیدراڵی.&nbsp;ئێمە هەمیشە پێداگری لەسەر جێبەجێکردنی دەستور بەگشتی و ماددەی (١٤٠) بەتایبەتی دەکەین و مافی خۆشمانە هەر لەسەریان پێداگربین، بەڵام ئایا ئەستۆی هەرێم لە جێبەجێکردنی هەمان دەستور پاکە؟بێگومان نا، کەچی لەوبارەیەوە خۆی مات دەکات!لەبەر هەر هۆکارێک بووبێ، لەسەرەتاوە ئاراستەیەکی سیاسی بەهێز لە کوردستان بەبایەخەوە سەیری عێراق و دەستورەکەی نەکردوە، بۆیە پێ دەچێ ئەو ئاراستەیە تەنیا ئەو ماددە و بڕگانەی خوێندبێتەوە کە مافەکانیان&nbsp;دەستەبەر کردون و چاویشیان لە ئاستی ئەو ماددە و بڕگانەی کە ئەرکەکانیان دیاری کردون نوقاندبێ!&nbsp;ئاشکرایە هێشتا لە عێراق ئاراستەیەکی سیاسی شۆڤینی و بەهێزی دژە سیستەمی فیدراڵی هەیە، بۆیە دەبوو هەرێمی کوردستان لە ئاستی دەستوردا پەرێزی خۆی زۆر پاک ڕاگرتبا، تاکو بیانوو بەدەست ئەوانەوە نەدات، کە لە دژی قەوارەی هەرێمی کوردستان لە دەرفەت دەگەڕێن.ئێمە دەزانین و دڵنیایین زۆر هێزی کاریگەر چاوەڕوانی دەرفەتن، ئەدی باشە هەرێم بۆچی بیانوو بەدەستەوە دەدات؟دەپرسین:- ئایا دادگای فیدراڵی ڕێگەی نەدا لە کاتی خۆیدا هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بکرێ؟- ئایا دادگای فیدراڵی ڕێگری کردبوو لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکانی کوردستان؟- ئایا دادگای فیدراڵی رێگری کردبوو لە هەڵبژاردنەوەی ئەنجومەنی کۆمسیارانی کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی هەرێم؟- ئایا دادگای فیدراڵی بوو کۆتای پێکهاتەکانی بۆ بەرژەوەندیی لایەنێکی سیاسی و دژی لایەنە سیاسیەکانی تری کوردستان بەکاردەهێنا؟ئەوانە و دەیان هەڵە و کەموکوری تر، کە بوونەتە بیانووی دەستی هەم ئەو لایەنانەی کە بەڕاستی دەیانەوێ یاسا سەروەربێ و هەمیش ئەوانەی لە دژی هەرێمی کوردستان لە درفەت دەگەڕین. هەق نییە چیتر گلەیی لە کەس بکەین و بۆ بەختی خۆمان بگرێین، بەڵکو دەبێ گلەیی لە خۆمان بکەین و بەخۆماندا بچینەوە، تا بتوانین بەرگەی فشارەکان بگرین و هەرێمی کوردستانیش بپارێزین، دەنا ئەوانەی بیندران هەر لێڵی دەبن و هێشتا لۆلۆ ماوە.

ئارێز عەبدوڵا

دادگای فیدراڵی و هەرێمی کوردستان!

کاتێک لەسەر هەر ئاستێک قەیرانێک دروست دەبێت دوو پێشهاتی لە پێشن : یەکەم: دۆزینەوەی ڕێگای چارەسەر. دووەم: ئەنجام و لێكەوتە خراپەکانی. هەندێ قەیران هەن مرۆڤ خۆی دروستیان دەکات و هەنێکیشیان هەن بێ دەستی مرۆڤ دروست دەبن، بەڵام لەهەردوو حاڵەتەکەدا ئەرکی لایەنی بەرپرسە کە هەوڵی چارەسەرکردن، یان لانی کەم کەمکردنەوەی لێکەوتە خراپەکانی بدات. ئێستا هەرێمی کوردستان لەناو قەیرانێکی گەورەدایە، چونکە قەیرانەکەی چەند رەهەندییە: ئابووری، دارایی، سیاسی، کارگێڕیی و واخەریکە کۆمەڵایەتیشی دەچێتە سەر. کۆی ئەو قەیرانانە ئەگەر بەیەک قەیرانی گەورە یان چەند قەیرانێک ببینین ئەنجام هەر یەکە، چونکە یەکەیان کاریگەری لەسەر ئەوی تریان هەیە. ناکرێ بڵێین ئەو قەیرانانە دەستکردی خۆمان نین، چونکە هەموویان بەهۆکاری کارەساتی سروشتی و هێزی لە ڕادەبەدەری مرۆڤ سەریان هەڵنەداوە. ئەگەر بە وردی سەیری نەخشەی سیاسی بکەین دەبینین ناکۆکییەکان لە ئاستێکدان، کە چاوەڕوانی بەغدا دەکەین بەنموونە کێشەی یاسای هەڵبژاردنی پەرلەمانمان بۆ چارەسەر بکات، لە کاتێکدا خۆمان دەمانتوانی لێرە کوردستان بکەین بە چوار بازنەی هەڵبژاردن و لەسەر کۆتاکانیش ڕێکبکەوین. کەواتە سەرەڕای ئەوەی قەیرانەکە دەستکردی خۆمانە ناشمانەوێ چارەسەری بکەین! لەلایەکی دیکەوە بەهۆی نەدان و دواکەوتنی مووچە، مانگرتن و نیگەرانی و ناڕەزایەتیەکانی سلێمانی و هەڵەبجە بەئاشکرا و هەولێر و دهۆکیش لە ژێرەوە واتە بە پەنهانی گەیشتونەتە ئاستی تەقینەوە. ڕەنگە هەبێ ئۆباڵی نەبوونی مووچە بخاتە ئەستۆی دەوڵەتی عێراق، ئەوەش لەم قۆناغەدا تا ڕاددەیەک ڕاستە، بەڵام کێ ڕۆژەکەی بەم ڕۆژە گەیاند، کێ بەرپرسیارە کە لەماوەی بیست ساڵی ڕابردوو لەداهاتی کوردستان بایی سێ مانگ مووچەی فەرمانبەرانی دانەکرێ و ماڵی سپی بۆ ڕۆژی ڕەش هەڵنەگیرێ؟ بەهەر حاڵ کۆیی ئەو قەیرانانە یان قەیرانە گەورەکەی کوردستان مەترسیەکی گەورەیە و پێویستە بەهەند وەربگیرێ. بێگومان لە جیهان&nbsp;هەر کوردستان نییە ڕووبەڕووی قەیران دەبێتەوە، بەڵام جیاوازی ئیمە و وڵاتانی تر ئەوەیە.. لە کاتی قەیران ئەوان زوو بەدوای هۆکارەکاندا دەگەڕێن، ڕێگاکانی چارەسەر دەدۆزنەوە و لێپرسراوە باڵاکان و حکومەت یەکسەر ئۆباڵەکە ئەخەنە ئەستۆی خۆیان، بەڵام ئێمە بەپێچەوانەوە ئامادە نین ئۆباڵی تەنانەت ئەو شکستانەش هەڵگرین کە بەهۆی هەڵەکانمانەوە دێنە پێشەوە و زیان بە گەلەکەمان دەگەیەنین، بۆیە لە جیاتی دۆزینەوە هۆکاری ڕاستەقینە و ڕێگاچارەی گونجاو پەنا بۆ تومەتبەخشینەوە و ئۆباڵخستنە ئەستۆی ئەوی تر دەبەین، ئەو جۆرە سیاسەتکردنەش هەرگیز دادمان نادات. بەداخەوە تا ئێستا هیچ هەوڵێکی ڕاستەقینە بۆ چارەسەرکردنی قەیرانەکان و خستنە ناو بازنەیان نابیندرێ، کەواتە لەو حاڵەتدا دەبێ چاوەڕوانی دوو ئەگەر بین: یەکەم: تەقینەوە بارودۆخەکە و لە کۆنتڕۆڵ دەرچوونی بەڕێوەبردنی کاروباری وڵات، کە ئەوەش جگە لە ماڵوێرانی زیاتر چاوەڕوانی ئەنجامێکی باشتری لێ ناکرێ. دووەم: پەنا بردنە بەر دروستکردنی قەیرانێکی گەورەتر. ئەوەش بۆ ئەوەی قەیرانەکانی تر لەبیر بچنەوە. بێگومان ئەوەش چارەسەر نییە، بەڵام پەردە پۆشکردن و خۆ دینەوەیە لە ئەرکی ڕاستەقینەی سەرشان، لە پێناوی مانەوە و درێژەدان بەهەمان سیستەمی سەقەتی حوکمڕانی کوردستان! ئێستا بەش بەحاڵی خۆم ئەگەری دووەم بەدوور نازانم، گوێی شەیتان کەڕ بن.

بابەتەکانی ئارێز عەبدولڵا

دادگای فیدراڵی و هەرێمی کوردستان!

ئایا چاوەڕوانی قەیرانێکی گەورەتر بین؟