پێدەچێت ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێی نابێتە قۆناغێکی نوێی گۆڕانکاری قووڵی جیۆپۆلەتیکیەوە بە سەرۆکایەتی ئیسرائیل، بەتایبەت لە دوای ڕووداوەکانی 7ی ئۆکتۆبەرەوە دەستکاری کارت و هاوسەنگی ناوچەیی کردووە. لەگەڵ پەرەسەندنی گرژییەکان لەگەڵ ئێران و زیادبوونی گرنگیدان بە بەرنامە ئەتۆمییەکەی، تەلئەبیب بە پێی دیدگای بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی وڵاتەکەی، "ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی نوێ" لە قاڵب دەدات.
ناتانیاهۆ لە مێژە دیدگایەکی لە باوەش گرتووە کە ئامانج لێی دووبارە داڕشتنی سنوور و کاریگەرییەکانی ئیسرائیلە لە ناوچەکەدا. عیماد ئەلدین ئەلخەتیب، شرۆڤەکاری سیاسی، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ ئەلسامیا لە کەناڵی سکای نیوز عەرەبی، ئاماژە بەوە دەکات کە “هەستکردنی نەتانیاهۆ بە زیادەی دەسەڵات” دەگەڕێتەوە بۆ چەند هۆکارێک کە دیارترینیان بریتین لە:-
- سەرکەوتنە سەربازییەکانی ئیسرائیل لە غەززە و لوبنان و دابەزینی نفوزی سوریا لە گۆڕەپانی ناوچەکەدا.
- پاڵپشتیی سیاسیی هێزە ڕاستڕەوەکان و ئاینیەکان 68 دەنگی لە کنێست لە کۆی 120 دەنگی پێدەبەخشێت، ئەمەش پێگەی سیاسیی لە ناوخۆدا بەهێزتر دەکات.
- بوونی ئیدارەیەکی پێشووی ئەمریکا بە سەرۆکایەتی ترەمپ، کە ئەلخەتیب ئاماژەی بەوەدا کە ترەمپ شتەکان لەڕووی قازانج و زەرەرەوە دەبینێت، کە ڕەنگە پاڵپشتی لێدانی تایبەت لە دژی ئێران بکات.
ئەم دیدە لەسەر بنەمای ئەوەی کە ئەلخەتیب بە "بیرۆکەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی نوێ" وەسفی کردووە، کە هەوڵدەدات کاریگەری ئێران و چەکی ناوچەیی کەم بکاتەوە، هەروەها زەمینەیەکی گونجاوتر بۆ دامەزراندنی ڕێککەوتنی ئاشتی لەگەڵ وڵاتانی میانڕەو دابین بکات.
* پەرەسەندنی ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ ئێران و ئەگەری سیناریۆکان
ڕۆژنامەی "ئۆرشەلیم پۆست" لە شیکارییەکانیدا تیشکی خستۆتە سەر ئەوەی کە هێرشی ئیسرائیل بۆ سەر بەرنامەی ئەتۆمی ئێران، چ لە ڕێگەی هێرشی ئاسمانی یان ئۆپەراسیۆنی تایبەتەوە، ڕەنگە تا ساڵی ٢٠٢٥ ڕووخساری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بگۆڕێت.
بەگوێرەی ڕۆژنامەکە، ئیسرائیل خۆی ئامادە دەکات بۆ دووبارەکردنەوەی ئەو ئۆپەراسیۆنانەی هاوشێوەی ئەو ئۆپەراسیۆنانەی کە لە مەسیاف لە سوریا ئەنجامی داوە، دامەزراوە هەستیارەکانی وەک “فۆردۆ” دەکاتە ئامانج.
لای خۆیەوە ئەلخەتیب دووپاتی دەکاتەوە کە بەرنامەی ئەتۆمی ئێران بە "هێڵێکی سوور" بۆ ئیسرائیل دادەنرێت و ئاماژە بەوە دەکات کە دابەشبوونێک لەناو حکومەتی ئیسرائیلدا هەیە لەسەر سروشتی وەڵامدانەوەکە، لە نێوان کەمکردنەوەی وردە وردەی نفوزی ئێران یان دەستپێکردنی گورزی هەمەلایەنە لەسەر دامەزراوە ئەتۆمییەکانی.
* ناتانیاهۆ...دیدگای مێژوویی یان تەماحی کەسی؟
ئەلخەتیب پێی وایە ناتانیاهۆ ئاواتەخوازە ناوی خۆی لە مێژووی ئیسرائیلدا تۆمار بکات وەک سەرکردەیەک کە دەسەڵاتی ناوچەکەی بەهێزتر کردووە. دەشڵێت: "ناتانیاهۆ لە ڕوانگەی کەسی و مێژووییەوە تەحەددیاتەکان دەڕوانێت، لەکاتێکدا هەوڵدەدات پێگەی خۆی وەک درێژترین سەرۆک وەزیران لە مێژووی ئیسرائیلدا بەهێزتر بکات".
ناوبراو لە درێژەی قسەکانیدا وتی: بۆ ئەو ئێران نوێنەرایەتی گەورەترین هەڕەشە دەکات، بەڵام لە هەمان کاتدا ئەم هەڕەشەیە بۆ یەکخستنی هێزە ڕاستڕەوەکانی پشتی خۆی بەکاردەهێنێت.
نەخشەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەمڕۆ تەنیا بابەتی سنوور و کاریگەری نییە، بەڵکو گوزارشت لە ململانێیەکی قووڵی ئایدیۆلۆژی و سیاسیی نێوان زلهێزە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان دەکات.
پرسیارەکە ئەوەیە: تا چ ڕادەیەک ئیسرائیل دەتوانێت دیدگای خۆی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی نوێ بگات؟ ئایا ئەم ڕووبەڕووبوونەوەیە دەبێتە هۆی سەقامگیری درێژخایەن یان پشێوی زیاتر؟